Witam na oficjalnym blogu kancelarii.
adw. dr Radosław Kostrubiec
Czy rodzinie osoby zmarłej w wypadku samochodowym może być wypłacone odszkodowanie i zadośćuczynienie?
Kim jest najbliższy członek rodziny zmarłego?
Czy za najbliższego członka rodziny może być uznana konkubina i jej dziecko?
W niniejszym wpisie odpowiadam na powyższe pytania
Jedną z najczęstszych przyczyn przedwczesnej śmierci są obrażenia doznane w wypadkach samochodowych. Nadmierna prędkość, brawura, alkohol oraz coraz częściej zażycie narkotyków są bezpośrednią przyczyną wypadków, w których giną ludzie. Tragiczna śmierć jest zdarzeniem, które zawsze powoduje ból i cierpienie rodziny zmarłego. Utrata ojca, ukochanego syna czy brata to bolesne przeżycie. W przypadku gdy zmarły za życia utrzymywał swoich najbliższych jego odejście wiąże się także z popadnięciem tych osób w kłopoty finansowe. W swojej pracy zawodowej spotykałem się z wieloma przypadkami, w których śmierć jednej osoby powodowała psychiczną destrukcję i załamanie całej jego rodziny. Polskie prawo nie pozostaje wobec tych osób obojętne. Dzięki rozwiązaniom zawartym art. 446 kodeksu cywilnego istnieje możliwość uzyskania odszkodowania i zadośćuczynienia za śmierć członka rodziny.
Aby uzyskać stosowne odszkodowanie lub zadośćuczynienie czasem konieczne jest wejście na drogę sądową. W przypadku wypadków samochodowych podstawą dochodzenia omawianych roszczeń jest ubezpieczenie OC sprawcy, które umożliwia wypłatę odszkodowania i zadośćuczynienia przez ubezpieczyciela na rzecz rodziny zmarłego. Oznacza to, że najbliżsi członkowie rodziny nie muszą pozywać sprawcy wypadku – często osoby, która nie jest wypłacalna. Powyższa okoliczność nie jest bez znaczenia z uwagi na sumy, które są zasądzane przez sądy dla powodów. Nierzadko na podstawie wyroku sądowego rodzinie poszkodowanego wypłacane są setki tysięcy złotych. Warto przed złożeniem pozwu zastanowić się jaka kwota zadośćuczynienia, będzie sumą odpowiednią, czyli taką, którą sąd uzna za adekwatną do poniesionych przez nas cierpień. Ponadto należy obliczyć jaką sumę pieniędzy za życia dostarczał rodzinie zmarły, aby można było wykazać przysługującą nam sumę odszkodowania. Uwaga – w przypadku zasądzenia przez sąd jedynie części żądanych przez nas pieniędzy – może on w wyroku obciążyć nas także odpowiednimi kosztami procesu! – dlatego tak ważne jest rozsądne ustalenie wspomnianej kwoty przy pisaniu pozwu.
Pozostaje także odpowiedź na pytanie, kto jest najbliższym członkiem rodziny zmarłego? Aby ustalić krąg osób uprawnionych do odszkodowania i zadośćuczynienia niezbędne jest sięgnięcie do orzecznictwa sądów i poglądów doktryny prawa. Za wyrokiem Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim sygn. II Ca 555/14 najbliższymi członkami rodziny zmarłego są dzieci, jego współmałżonek, rodzice, rodzeństwo – w tym przyrodnie, macocha, ojczym, dzieci przyjęte na wychowanie, babka, dziadek oraz wnuki zmarłego. W skład „członków rodziny” na podstawie wyroku Sąd Najwyższego z dnia 13 kwietnia 2005 r. sygn. IV CK 648/04 polski system prawny również uznaje konkubentów i dzieci jednego z nich z poprzedniego związku. Składając pozew o zadośćuczynienie lub odszkodowanie warto pamiętać, że istotne jest wykazanie przed sądem istnienia za życia zmarłego odpowiedniego powiązania uczuciowego i ekonomicznego z naszą osobą, gdyż wpływa to istotnie na wysokość zasądzanego roszczenia.
Należy pamiętać, że decyzja towarzystwa ubezpieczeniowego o nieprzyznaniu nam pieniędzy lub wypłaceniu kwoty nieadekwatnej do naszych cierpień nie zamyka drogi do uzyskania należnego nam odszkodowania i zadośćuczynienia. Jeżeli nie zgadzamy się ze wspomnianą decyzją mamy możliwość dochodzenia swoich praw przed sądem – o czym ubezpieczyciel powinien nas poinformować. Należy pamiętać, że to sąd – jako osoba bezstronna w przypadku zasadności naszego pozwu może orzec znacznie wyższą kwotę, niż zaproponował nam ubezpieczyciel. Warto zatem korzystać ze wspomnianej formy dochodzenia roszczeń.
W kolejnych wpisach odpowiem na pytanie czym różni się zadośćuczynienie od odszkodowania. Wskażę także na najważniejsze okoliczności, które należy zawrzeć w tego typu pozwach.
adwokat Radosław Kostrubiec